ఎడమామె: ప్రయోజనాలు, తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు

నేటి ఫుడ్ ట్రెండ్స్‌లో బాగా వినిపిస్తున్న పేరు ‘ఎడమామె’. జపనీస్ రెస్టారెంట్లలోనో, హై-ఎండ్ సూపర్ మార్కెట్లలోనో దీన్ని చూస్తున్నాం. దీని గురించి మన తెలుగు వెబ్‌సైట్లు మంచి పోషకాలు, అధిక ప్రొటీన్ గురించి చక్కగా చెప్పాయి. కానీ, మన కంచంలోకి కొత్తగా వచ్చిన ఈ ఆహారం వెనుక ఉన్న పూర్తి వివరాలు, మన సోయాబీన్ పంటకు దీనికి ఉన్న తేడా, మరియు దీన్ని తినే విషయంలో తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు చాలామందికి తెలీదు.

20 ఏళ్లుగా ఆహారం, ఆరోగ్యంపై పరిశోధన చేస్తున్న వ్యక్తిగా, ఎడమామెపై మన వెబ్‌సైట్లు వదిలేసిన కీలక అంశాలను వివరిస్తూ, ఈ ఆర్టికల్‌ను మీకు అందిస్తున్నాను.

ఎడమామె అంటే ఏమిటి? మన సోయాబీన్‌కి దీనికి తేడా ఏమిటి?

ఎడమామెను కొత్త ఆహారంగా చూస్తున్నప్పటికీ, నిజానికి ఇది మన సోయా కుటుంబానికి చెందిన గింజ. జపనీస్ భాషలో దీని అర్థం “కొమ్మపై ఉన్న గింజ” (Eda అంటే కొమ్మ, Mame అంటే గింజ).

మనం సాధారణంగా వాడే సోయాబీన్‌ను పూర్తిగా పండిన తర్వాత, గట్టిగా, పొడిగా మారాక కోసి, నూనె తీయడానికి లేదా టోఫు (Tofu) తయారుచేయడానికి ఉపయోగిస్తాం. కానీ ఎడమామె అలా కాదు. ఇది పండకముందే, అంటే పచ్చిగా, లేతగా ఉన్నప్పుడే కోయబడిన సోయాబీన్ గింజ. ఈ తేడానే దీని రుచిని, పోషణను మార్చేస్తుంది.

పూర్తిగా పండిన సోయా గింజతో పోలిస్తే, లేతగా ఉండే ఎడమామెలో పోషకాలు మరింత సాంద్రీకృతమై ఉంటాయి. ముఖ్యంగా, ఇందులో ప్రోటీన్ ఉన్నప్పటికీ, పీచు పదార్థం (ఫైబర్) మరియు కొన్ని విటమిన్లు (విటమిన్ K, ఫోలేట్) చాలా ఎక్కువగా ఉంటాయి. ముఖ్యంగా, ఇవి జీర్ణం కావడానికి తేలికగా ఉంటాయి.

రుచి, వాసనలో తేడా: ఎడమామెకు తేలికపాటి, తీయని రుచి, నట్టి వాసన ఉంటుంది. ఇది మెత్తగా, సులభంగా నమలడానికి వీలుగా ఉంటుంది. అందుకే దీన్ని ఉడికించి, ఉప్పు చల్లి చిరుతిండిగా తింటారు. మన దేశీయ సోయా గింజ అంత గట్టిగా, లేదా ఆ పచ్చి వాసనతో ఉండదు.

భారతీయ మార్కెట్లో దీని ప్రాముఖ్యత ఎందుకు పెరుగుతోంది?

సాధారణంగా మనకు అందుబాటులో ఉన్న సోయా, ముఖ్యంగా సోయా చంక్స్ లేదా నూనె, రుచి విషయంలో కాస్త వెనుకబడి ఉంటుంది. కానీ ఎడమామె ప్రజాదరణ పెరగడానికి ప్రధానంగా మూడు కారణాలు ఉన్నాయి.

తెలుగు వ్యాసాలు ఈ విషయాన్ని స్పష్టంగా చెప్పవు: శాకాహారులకు (Vegetarians) మాంసానికి ప్రత్యామ్నాయంగా కావలసిన తొమ్మిది ముఖ్యమైన అమైనో ఆమ్లాలను (Essential Amino Acids) అందించే కొన్ని మొక్కల ఆధారిత ఆహారాలలో ఇది ఒకటి. జిమ్, ఫిట్‌నెస్ అనుకునేవారు దీన్ని పక్కాగా తమ ఆహారంలో చేర్చుకోవడానికి ఇదే ప్రధాన కారణం.

మన దేశంలోని పెద్ద నగరాల్లో, ముఖ్యంగా మెట్రో నగరాల్లో ఫ్రోజెన్ (Frozen) లేదా డీప్ ఫ్రీజ్ చేసిన ఆహారాలకు గిరాకీ పెరిగింది. ఎడమామె మనకు పచ్చిగా, తాజాగా దొరకడం కష్టం. అందుకే ఫ్రోజెన్ రూపంలో, రెడీ-టు-ఈట్ స్నాక్‌గా ఇది సులభంగా అందుబాటులోకి వచ్చింది. దీన్ని ఇంట్లో ఉడికించడానికి కేవలం 5 నిమిషాలు మాత్రమే పడుతుంది.

జపనీస్, చైనీస్ వంటకాలు, ముఖ్యంగా సుషీ (Sushi) ప్రసిద్ధి చెందడంతో, దానికి అనుబంధంగా ఎడమామె కూడా స్నాక్‌గా, సలాడ్‌లో ఒక భాగంలో తప్పనిసరిగా మారింది.

ఎడమామె గుండెకు, కండరాలకు ఎంతవరకు మేలు చేస్తుంది?

ఎడమామెలోని ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు కేవలం పీచు పదార్థానికో, ప్రోటీన్‌కో పరిమితం కావు. కొందరిలో ఈ గింజ ఎలా ప్రత్యేకంగా పనిచేస్తుందో ఇక్కడ చూడాలి.

కండరాల నిర్మాణానికి ‘బిల్డింగ్ బ్లాక్స్’: ఒక కప్పు వండిన ఎడమామెలో దాదాపు 17 గ్రాముల ప్రోటీన్ ఉంటుంది. ఈ ప్రోటీన్ మొత్తం 9 అమైనో ఆమ్లాలను కలిగి ఉండడం వల్ల, కండరాల పెరుగుదల, కణజాలాల మరమ్మత్తు ప్రక్రియ వేగంగా జరుగుతుంది. ఇది కేవలం బాడీబిల్డర్లకే కాక, వృద్ధాప్యంలో కండరాల బలం తగ్గకుండా చూసుకోవాలనుకునే వారికి కూడా చాలా ముఖ్యం.

ఇందులో ఉండే ఒమేగా-3, ఒమేగా-6 ఫ్యాటీ యాసిడ్స్ గుండె ఆరోగ్యానికి చాలా ముఖ్యమైనవి. ఇంకా, సోయాబీన్‌లో సహజంగా ఉండే ఐసోఫ్లేవోన్స్ (Isoflavones) రక్తంలో చెడు కొలెస్ట్రాల్ (LDL) స్థాయిని తగ్గించడానికి దోహదపడతాయి. ఇది గుండె రక్తనాళాలపై ఒత్తిడిని తగ్గిస్తుంది.

కీలకమైన ఇనుము (Iron): శాఖాహారులలో ఇనుము లోపం సర్వసాధారణం. ఎడమామె ఇనుము, రాగి వంటి ఖనిజాలను బాగా అందిస్తుంది. ఇది రక్తహీనతను నివారించడానికి, శరీరంలో ఆక్సిజన్ సరఫరాను మెరుగుపరచడానికి సహాయపడుతుంది.

దీని వినియోగంలో తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు మరియు అపోహలు ఏమిటి?

ఎడమామె గురించి మన తెలుగు పాఠకులు తెలుసుకోవలసిన అత్యంత ముఖ్యమైన విషయం ఇది. ఇది ఆరోగ్యకరమైనది అయినప్పటికీ, కొన్ని అపోహలు, జాగ్రత్తలు పాటించాలి.

“ఎడమామె తినడం వల్ల హార్మోన్ల సమస్యలు వస్తాయా?”

ఎడమామెలో ఉండే ఐసోఫ్లేవోన్స్, మన శరీరంలోని ఈస్ట్రోజెన్ హార్మోన్‌ను పోలి ఉంటాయి (ఫైటోఈస్ట్రోజెన్స్). ఇది కొందరిలో ఆందోళన కలిగిస్తుంది. కానీ పరిశోధనల ప్రకారం, మితంగా (రోజుకు 1-2 కప్పులు) ఎడమామెను తీసుకోవడం వల్ల హార్మోన్ల సమతుల్యత దెబ్బతినదు. పైగా, మెనోపాజ్ దశలో ఉన్న మహిళలకు ఇది ఎముక సాంద్రతను కాపాడడంలో సహాయపడుతుంది.

థైరాయిడ్ సమస్య ఉన్నవారు:

మీకు థైరాయిడ్ సమస్య (Hypothyroidism) ఉంటే, ఎక్కువ మొత్తంలో సోయా ఉత్పత్తులను తీసుకునే ముందు వైద్యుడిని సంప్రదించడం మంచిది. ఎందుకంటే, సోయా గింజలు అయోడిన్ శోషణకు అడ్డుపడే గుణాలు కలిగి ఉంటాయి. థైరాయిడ్ మందులు తీసుకునేవారు, మందు వేసుకున్న తర్వాత కనీసం నాలుగు గంటల గ్యాప్‌తో వీటిని తీసుకోవడం సురక్షితం.

కేవలం ఉడికించి/ఆవిరి పట్టి మాత్రమే తినాలి:

మార్కెట్లో లభించే ఎడమామెను పచ్చిగా తినకూడదు. సోయా గింజల్లో కొన్ని సహజ విష పదార్థాలు ఉంటాయి, ఇవి ఉష్ణం తగిలిన తర్వాత మాత్రమే తొలగిపోతాయి. కాబట్టి, ఎప్పుడూ వేడి నీటిలో ఉడికించి, లేదా ఆవిరి పట్టి మాత్రమే దీన్ని తినాలి. ఫ్రోజెన్ ప్యాకెట్లపై ఉండే సూచనలను తప్పక పాటించాలి.

సంప్రదాయ ఆహారానికి ప్రత్యామ్నాయంగా, పోషకాలను పెంచుకోవడానికి ఎడమామె ఒక అద్భుతమైన ఎంపిక. దీని గురించి సాధారణ ఆరోగ్య సమాచారం తెలుసుకోవడం సరిపోదు. ఇది మన ప్రాంతానికి చెందినది కాదు కాబట్టి, దానిని తినే పద్ధతి, మార్కెట్లో లభించే రూపం మరియు అది మన ఆరోగ్యానికి ఎలా ఉపయోగపడుతుందనే పూర్తి వివరాలను తెలుసుకుంటే, మనం ఆరోగ్యకరమైన నిర్ణయాలు తీసుకోగలం.

ఈ ‘లేత సోయా గింజ’ను మీ ఆహారంలో చేర్చుకునే ముందు, పైన చెప్పిన జాగ్రత్తలను ఒకసారి గుర్తుంచుకోండి. ఆరోగ్యకరమైన, రుచికరమైన జీవనం మీ సొంతం!

Also read: రోజ్మేరీ ఆయిల్: జుట్టు రాలడం ఆపి, ఒత్తుగా పెరగడానికి